Draftworks* architects & Λεωνίδας Κουτσουμπός (BLOD)
23.04.2024
Tο Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, στο πλαίσιο του 20ου κύκλου διαλέξεων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων, με τίτλο “διαλέξεις & διάλογοι”, πραγματοποίησε την πέμπτη εκδήλωση αυτού του κύκλου στις 23 Απριλίου 2024, στο εστιατόριο του Μουσείου Μπενάκη Πειραιώς. Η εκδήλωση βιντεοσκοπήθηκε από το BLOD και οι ομιλίες με τις παρουσιάσεις που τις συνοδεύουν είναι διαθέσιμες στο ακόλουθο link:
https://www.blod.gr/lectures/dialekseis-dialogoi-draftworksstar-architects-leonidas-koutsoumpos/
Οι Διαλέξεις Ελλήνων Αρχιτεκτόνων αποτελούν ιστορικά εμβληματικό θεσμό του ΕΙΑ καθώς, την τελευταία εικοσαετία, έχουν προσκληθεί και παρουσιάσει το έργο τους σημαντικοί δημιουργοί. Η παρουσίαση των ποικίλων εκφάνσεων του αρχιτεκτονικού έργου, αλλά και η κριτική τους αποτέλεσαν διαχρονικά χαρακτηριστικά αυτής της πρωτοβουλίας. Η παράλληλη παρουσίαση του έργου δύο αρχιτεκτονικών γραφείων και, στη συνέχεια, ο διάλογος μεταξύ τους αλλά και με το κοινό, θεωρούμε ότι μπορεί να δώσει την αφορμή για δημόσια συζήτηση για την αρχιτεκτονική και τη σχέση της με τους θεσμούς και τις διαδικασίες παραγωγής και κρίσης της, αλλά και τις πολλαπλές εκδοχές της τόσο στον ιδιωτικό όσο και τον δημόσιο χώρο.
Τον γενικό συντονισμό των διαλέξεων εκ μέρους του ΔΣ του ΕΙΑ έχουν οι Αναστάσιος Κωτσιόπουλος (Αρχιτέκτων, ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ), Διονύσης Σοτοβίκης (Αρχιτέκτων) και Σοφία Τσιράκη (Αρχιτέκτων, Καθηγήτρια ΕΜΠ).
Στην πέμπτη διάλεξη του κύκλου συμμετείχαν οι:
Draftworks* architects (Χριστιάνα Ιωάννου, Χρίστος Παπαστεργίου)
‘ΤΟ ΕΝΑΠΟΜΕΙΝΑΝ’
Η παρουσίαση έχει σκοπό να συζητήσει τη δουλειά της ομάδας μας σε διάφορες κλίμακες και προγράμματα, με αφορμή την έννοια του εναπομείναντος, μια έννοια η οποία φέρνει μαζί δύο αρχιτεκτονικές συνιστώσες: Πρώτον το κενό, ως χώρου που ‘ξεμένει’, η σημασία του οποίου για εμάς πηγάζει από μια προσωπική συνθετική μυθολογία ήδη από τα φοιτητικά μας χρόνια και θεωρεί την αρχιτεκτονική ως μια πράξη δημιουργίας ενός κτισμένου πλαισίου, το οποίο διαμορφώνει διάφορα είδη και κλίμακες κενών και ‘άχρηστων’ χώρων. Δεύτερον το απρόβλεπτο, το παράπλευρο, και το αυτοφυόμενο, και η προσπάθεια της αρχιτεκτονικής μας να ενσωματώσει αυτόν τον παράγοντα, κυρίως μέσα από την υιοθέτηση της βλάστησης και της φύσης ως μέρος της κτισμένης αρχιτεκτονικής. Θα καταλήξουμε συζητώντας για το πως αναγνωρίζουμε τον περίκλειστο κήπο ως μια τυπολογία η οποία φέρνει μαζί τις δύο παραπάνω έννοιες ως ‘σχεδιασμένο εναπομείναν’ και γίνεται φορέας τοπικότητας με την συμμετοχή της φύσης, του κλίματος, της υλικότητας και της χρήσης στην συνθετική διαδικασία.
Λεωνίδας Κουτσουμπός
ΣΥΓΚΡΟΤΗΣΕΙΣ ΣΥΝΘΕΤΙΚΩΝ ΑΡΧΩΝ
Μέσα από την παρουσίαση επιλεγμένου σχεδιασμένου και χτισμένου αρχιτεκτονικού έργου επιχειρείται μια αναστοχαστική προσπάθεια εκλογίκευσης της συνθετικής διαδικασίας. Αναζητούνται, έτσι, μια σειρά από αρχές που διέπουν τη δουλειά στο σχεδιαστήριο. Οι αρχές αυτές εφορμούν από τη διατακτική δύναμη της αρχιτεκτονικής και την ανάγκη συγκρότησης ενός συστήματος κανόνων, αλλά και των τοπικών αναιρέσεών τους. Παρουσιάζεται έτσι ένα πεδίο έρευνας που εξετάζει τη στενή σχέση της αρχιτεκτονικής δομής και της μορφής, δίνοντας έμφαση στην τεκτονική διαύγεια και διαφάνεια. Επίσης εξετάζονται τα όρια της αυτοσυγκρότησης και ετεροκαθορισμού του αρχιτεκτονικού έργου, σε σχέση με τον εκάστοτε τόπο. Τέλος, αναζητείται η σημασία της ηθικής διάστασης του έργου, τόσο ως προς την εσωτερική συνέπεια της συγκρότησής του, όσο και ως προς την κοινωνική διάσταση της αρχιτεκτονικής και την πραγματική ή την οραματιζόμενη κάθε φορά κατοίκηση.
#eialectures20
Το αρχιτεκτονικό γραφείο draftworks* architects ιδρύθηκε στο Λονδίνο το 2006 από τη Χριστιάνα Ιωάννου και τον Χρίστο Παπαστεργίου και σήμερα εδρεύει στη Λευκωσία και την Αθήνα. Η ομάδα έχει βραβευθεί σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, μεταξύ των οποίων το 1ο βραβείο στον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το ΚΠΕ Αλυκών Λάρνακας, το 2ο βραβείο για σχολικό συγκρότημα στο Παλέρμο (σε συνεργασία με τους AutonomeForme), διάκριση από το MIT για το έργο ‘The New Zidonians’ και 1ο βραβείο για το έργο ‘MUUSA’ στον διαγωνισμό αρχιτεκτονικών ιδεών ‘Next Helsinki’, τον οποίο επιμελήθηκε ο Michael Sorkin. Έργα του γραφείου έχουν εκδοθεί και εκτεθεί παγκοσμίως, όπως στη Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας 2008 και 2012, τη Triennale του Μιλάνου 2022, το περιοδικό Bauwelt, το περιοδικό Site, το περιοδικό Blueprint και η δουλεία του γραφείου έχει παρουσιαστεί στο βιβλίο ‘ATLAS of Emerging Practices’. Το έργο ‘Κατοικία με Τέσσερις Κήπους’ κέρδισε το πρώτο βραβείο στην κατηγορία ‘Χτισμένο Έργο’ και το πρώτο βραβείο στην κατηγορία ‘Συναδέλφων’ των βραβείων DOMA (κριτική επιτροπή: Valerio Olgiati, Emilio Tunon, Oliver Thill) και ήταν επίσης υποψήφιο για το Βραβείο Piranesi 2019 και το Βραβείο Mies van der Rohe 22. Το γραφείο ασχολείται με μελέτες και επίβλεψη έργων σε διάφορες κλίμακες και με διαφορετικό περιεχόμενο, όπως εικαστικές εκθέσεις, ιδιωτικές κατοικίες και δημόσια κτήρια και αστικές αναπτύξεις, ενώ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα αρχιτεκτονικά μέσα, όπως τα σχέδια, οι μακέτες και η αφήγηση.
Η Χριστιάνα Ιωάννου γεννήθηκε στη Λευκωσία. Είναι διπλωματούχος Αρχιτέκτων μηχανικός ΕΜΠ (με υποτροφία ΙΚΥ) και κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης (MSc) στο πρόγραμμα Σχεδιασμός-Χώρος-Πολιτισμός της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ. Από το 2010 διδάσκει εργαστήρια Αρχιτεκτονικών Συνθέσεων στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Ο Χρίστος Παπαστεργίου γεννήθηκε στην Αθήνα. Είναι διπλωματούχος Αρχιτέκτων μηχανικός ΕΜΠ, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος ειδίκευσης (MSc) στο πρόγραμμα Σχεδιασμός-Χώρος-Πολιτισμός της Αρχιτεκτονικής Σχολής του ΕΜΠ και Διδάκτωρ Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού από τη Bartlett School of Architecture, UCL (με υποτροφία από το ΙΚΥ). Έχει διδάξει Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό και Θεωρία στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας και το 2023 εκλέχθηκε Επίκ. Καθηγητής στον Τομέα Ι, Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού της Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ.
Ο Λεωνίδας Κουτσουμπός (1976) είναι αρχιτέκτονας μηχανικός και διδάσκει ως επίκουρος καθηγητής στην Αρχιτεκτονική Σχολή του ΕΜΠ, με ειδίκευση στη θεωρία του αρχιτεκτονικού σχεδιασμού. Στην ίδια σχολή πήρε το δίπλωμά του (2001), και επίσης πραγματοποίησε μεταπτυχιακές σπουδές (2004). Ως υπότροφος του ΙΚΥ εκπόνησε διδακτορική διατριβή στο University of Edinburgh της Σκοτίας (2008). Έχει διδάξει επίσης στις αρχιτεκτονικές σχολές του Εδιμβούργου και της Πάτρας.
Διατηρεί αρχιτεκτονικό γραφείο που το αντιλαμβάνεται ως ένα εργο/τάξιο στο οποίο κατασκευάζονται αρχιτεκτονικές ιδέες. Στο γραφείο εκπονούνται αρχιτεκτονικές μελέτες σε ποικίλες κλίμακες και μηχανεύονται τρόποι υλοποίησής τους. Το γραφείο δραστηριοποιείται σε ποικιλία κλιμάκων: κατοικίες, πολυκατοικίες και αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς δημοσίων κτιρίων. Επίσης έχει ασχοληθεί με έργα αναστήλωσης κτιρίων ιστορικού ενδιαφέροντος και ανάδειξης αρχαιολογικών χώρων σε συνεργασία με εφορείες αρχαιοτήτων.
Φωτογραφίες: © ΕΙΑ/Στέλιος Νίκας