Η ημερίδα «Γιάννης Τσιώμης / Η αρχιτεκτονική και η πόλη» είναι μια διεθνής συνάντηση γύρω από τη σκέψη και το έργο ενός αρχιτέκτονα, ερευνητή, καθηγητή, που άρχισε τις σπουδές στην Αθήνα και έδρασε με επίκεντρο το Παρίσι σε μια διαρκή ταλάντευση ανάμεσα σε δύο πόλεις και δύο κουλτούρες, γεφυρώνοντας την πολιτική με την πολεοδομία και την αρχιτεκτονική με την ιστορία. Η εκδήλωση είναι μια πρωτοβουλία της Σχολής Αρχιτεκτόνων, συνδέεται με τη δωρεά της ξενόγλωσσης βιβλιοθήκης του στο ΕΜΠ και οργανώνεται σε συνεργασία με το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, έξι χρόνια από την ‘αναχώρησή’ του.
Ο Γιάννης Τσιώμης (1944 – 2018), ήταν αρχιτέκτονας, πολεοδόμος και ιστορικός των πόλεων. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο ΕΜΠ (1963-1967) και στην Ecole des Beaux-arts στο Παρίσι, όπου εγκαταστάθηκε αναγκαστικά το 1967. Ήταν καθηγητής της Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής και του Αστικού Σχεδιασμού στην École Nationale Supérieure d’Architecture Paris la-Villette και διευθυντής σπουδών ιστορίας της νεότερης και σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας στην Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales. Πέρα από το ακαδημαϊκό και ερευνητικό έργο του, παρέμεινε ενεργός αρχιτέκτονας και βραβεύτηκε σε διεθνείς αρχιτεκτονικούς και πολεοδομικούς διαγωνισμούς. Ήταν μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας Αρχιτεκτονικής και τιμήθηκε το 2002 με το Διεθνές Βραβείο Gubbio για την ευρωπαϊκή κληρονομιά. Το 1985 οργάνωσε τη μεγάλη έκθεση «Αθήνα, Ευρωπαϊκή Υπόθεση», όταν η Αθήνα έγινε η πρώτη πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης. Δημοσίευσε βιβλία για την πολιτιστική κληρονομιά, τον Le Corbusier, την Αθήνα και τον αστικό σχεδιασμό. Το πολύ σημαντικό βιβλίο του, Η Αθήνα ξένη στον εαυτό της: Η γέννηση μιας νεοκλασικής πρωτεύουσας, μεταφράστηκε το 2021 στα ελληνικά. Το αρχιτεκτονικό και πολεοδομικό αρχείο του Γιάννη Τσιώμη έχει κατατεθεί στο Γαλλικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής και η ελληνική βιβλιοθήκη του στη Fondation Hellénique, το «Ελληνικό σπίτι» στη Διεθνή Πανεπιστημιούπολη του Παρισιού.
Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2024, 10.00-19.00
Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Αίθουσα Καυταντζόγλου (Πατησίων 42)
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής σε συνέχεια της επιτυχημένης έκθεσης για την 11η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, παρουσιάζει στη Λάρισα ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των δραστηριοτήτων των Ελλήνων αρχιτεκτόνων κάτω των 45 ετών, όπως αυτό έχει συγκεντρωθεί στο πλαίσιο του ομώνυμου διαγωνισμού.
Σε συνεργασία με τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Λάρισας και τη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας – Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα παρουσιάζει τα διακεκριμένα έργα και όλες τις συμμετοχές στο φιλόξενο χώρο της πινακοθήκης. Επιπλέον, εκτίθενται επιλεγμένα προπλάσματα των προτάσεων που ξεχώρισαν, προβάλλονται video των αρχιτεκτόνων που μιλούν για τη σύγχρονη ελληνική αρχιτεκτονική και παρουσιάζονται όλες οι μελέτες με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής σκέψης και την παραγωγή αρχιτεκτονικού έργου στην Ελλάδα σήμερα.
Τα μέλη της κριτικής επιτροπής, που εξέτασε διεξοδικά τα 165 έργα που υποβλήθηκαν στον διαγωνισμό και ξεχώρισε ως διακρίσεις τα 42 από αυτά, ήταν οι:
• Αναστάσιος Κωτσιόπουλος – Ομότιμος καθηγητής Α.Π.Θ. (συντονιστής)
• Αναστάσιος Τέλλιος – Καθηγητής Α.Π.Θ.
• Κωνσταντίνος Μωραΐτης – Ομότιμος καθηγητής Ε.Μ.Π.
• Μόρφω Παπανικολάου – Αρχιτέκτονας I.U.A.V.
• Δημήτρης Θωμόπουλος – Αναπληρωτής καθηγητής Α.Π.Θ.
Στον κατάλογο της έκθεσης που διατίθεται από το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, η κριτική επιτροπή σημειώνει χαρακτηριστικά:
Ο μεγάλος αριθμός έργων και προτάσεων που υποβλήθηκαν επιτρέπει να σχηματιστεί μια εικόνα εξαιρετικά αισιόδοξη για την αρχιτεκτονική δημιουργία και πράξη στην Ελλάδα. Από πλευράς κλίμακος και θεματολογίας κυριαρχούν οι ανακαινίσεις αστικών και εξοχικών κατοικιών, όπως και οι νέες εξοχικές κατοικίες που, σε ορισμένες περιπτώσεις, στεγάζουν δραστηριότητες τουριστικού χαρακτήρα. Αξιοσημείωτη είναι επίσης η παρουσία μελετών τοπίου και αστικών αναπλάσεων, προϊόντων κατά κανόνα διαγωνισμών που δεν έχουν ακόμη υλοποιηθεί, ενώ περιορισμένη είναι η παρουσία κτηρίων και μελετών δημοσίου χαρακτήρα και μεγάλου μεγέθους ή συνθετότητας. Από πλευράς συνθετικών ιδεών, ευδιάκριτες είναι οι ιδέες που εντάσσονται στο ρεπερτόριο του λεγόμενου «ελληνικού νέου μοντέρνου» με καθαρές γεωμετρικές μορφές, συνήθως ορθογώνιες, και με «ειλικρινή» εμφάνιση και συσχέτιση των δομικών στοιχείων και υλικών. Διακρίνονται πάντως και διαφοροποιήσεις οφειλόμενες, πιθανώς, στις ιδιαιτερότητες της συνθετικής διδασκαλίας στις Σχολές Αρχιτεκτονικής. Πρέπει επίσης να σημειωθούν σχεδιαστικές επιλογές, όπως η δημιουργία υπόσκαφων κτηρίων, που έχουν ίσως κερδίσει την προτίμηση των νεωτέρων μελετητών. Διαπιστώθηκε επίσης ότι είναι γενικευμένη η χρήση εξελιγμένων υπολογιστικών εργαλείων, ενώ δεν φαίνεται να αξιοποιούνται πλήρως οι δυνατότητες των εργαλείων αυτών στο να περιγράψουν και να υποβοηθήσουν τους μετασχηματισμούς της κεντρικής ιδέας από την πρώτη σύλληψη μέχρι το τελικό έργο.
Εν κατακλείδι, τονίζεται, για μιαν ακόμη φορά, η σημασία του θεσμού για την προβολή του έργου των νέων αρχιτεκτόνων και, κατ’ επέκταση, για το ρόλο της νέας ελληνικής αρχιτεκτονικής στο συνεχώς και ταχύτατα εξελισσόμενο forum νέων ιδεών στην παγκόσμια αρχιτεκτονική σκηνή.
#eia #heliarch #eia11biennaleYGA # katsigrasmuseum
Εγκαίνια Εκθεσης: Σάββατο 05.10.2024, 19:00
Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας – Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα
Γ.Παπανδρέου 2, 41334 Λάρισα
Ωράριο λειτουργίας: Τρίτη έως Κυριακή 10:00-14:00 & 18:00 –21:00
Είσοδος ελεύθερη
Με την οικονομική Υποστήριξη και την Αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την ανάπτυξη της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής, προκήρυξε διαγωνισμό επιλογής έργων για την 11η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων. Στόχος των εκδηλώσεων της Biennale, που οργανώνεται από το Ινστιτούτο κάθε δύο χρόνια, είναι η συγκέντρωση ενός αντιπροσωπευτικού δείγματος των δραστηριοτήτων των νέων αρχιτεκτόνων, η έκθεση των έργων τους, η ανάδειξη νέων δημιουργών και η ανταλλαγή απόψεων σχετικά με την ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής σκέψης και την παραγωγή αρχιτεκτονικού έργου στην Ελλάδα σήμερα.
Η έκθεση των έργων της 11ης Biennale παρουσιάστηκε αρχικά στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών στη Θεσσαλονίκη, σε συνδιοργάνωση με το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Α.Π.Θ, από τις 16 Δεκεμβρίου 2023 έως τις 14 Ιανουαρίου 2024, παράλληλα με την έκδοση του σχετικού καταλόγου. Στη συνέχεια, με την υποστήριξη του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων (ΟΠΑΝΔΑ) η έκθεση φιλοξενήθηκε στο πολιτιστικό κέντρο “Μελίνα” από τις 5 έως και τις 27 Σεπτεμβρίου. Τέλος, Σε συνεργασία με τον Σύλλογο Αρχιτεκτόνων Λάρισας και τη Δημοτική Πινακοθήκη Λάρισας – Μουσείο Γ. Ι. Κατσίγρα θα παρουσιαστούν τα διακεκριμένα έργα και όλες τις συμμετοχές στο φιλόξενο χώρο της πινακοθήκης από 5 έως και 18 Οκτωβρίου 2024.
Τα μέλη της κριτικής επιτροπής, που εξέτασε διεξοδικά τα 165 έργα που υποβλήθηκαν στον διαγωνισμό και ξεχώρισε ως διακρίσεις τα 42 από αυτά, ήταν οι:
• Αναστάσιος Κωτσιόπουλος – Ομότιμος καθηγητής Α.Π.Θ. (συντονιστής)
• Αναστάσιος Τέλλιος – Καθηγητής Α.Π.Θ.
• Κωνσταντίνος Μωραΐτης – Ομότιμος καθηγητής Ε.Μ.Π.
• Μόρφω Παπανικολάου – Αρχιτέκτονας I.U.A.V.
• Δημήτρης Θωμόπουλος – Αναπληρωτής καθηγητής Α.Π.Θ.
Με την οικονομική Υποστήριξη και την Αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού.
Διαθέσιμο
Παραγγελία: info@heliarch.gr
ISBN: 978-618-83352-9-5
ΣΕΛΙΔΕΣ: 208
ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ: 21×28 εκ.
ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ & ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΥ: FINE DESIGN
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων του για την ανάδειξη της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής, διοργανώνει την 11η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων, τον Δεκέμβριο του 2023, στο Τελλόγλειο Ίδρυμα Τεχνών ΑΠΘ, σε συνεργασία με το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής συνδέεται με την Θεσσαλονίκη από ιδρύσεώς του με ισχυρούς δεσμούς, έχοντας συνδιοργανώσει πολλές εκδηλώσεις στο διάστημα αυτό.
Η Biennale Νέων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων αποτέλεσε έναν από τους πρώτους θεσμούς που καθιέρωσε το Ε.Ι.Α., πριν από σχεδόν τρεις δεκαετίες και με αδιάλειπτη συνέχεια μέχρι σήμερα, με στόχο την ενθάρρυνση των νέων αρχιτεκτόνων και την ανάδειξη του έργου τους. Στους συνοδευτικούς καταλόγους, που συγκροτούν ένα σημαντικό τεκμήριο της σύγχρονης Ελληνικής αρχιτεκτονικής, ιχνογραφούνται τα πρώτα έργα της εκάστοτε “νέας γενιάς”, υλοποιημένα και μη, καθώς και η εξέλιξη των αντιλήψεων και πρακτικών των νέων αρχιτεκτόνων. Στο διάστημα αυτό παρουσιάστηκαν συνολικά περί τα 1900 κτήρια και μελέτες αρχιτεκτόνων, πολλοί από τους οποίους διακρίθηκαν στη συνέχεια ως επαγγελματίες και πανεπιστημιακοί δάσκαλοι.
Οι 163 φετινές συμμετοχές προέρχονται από ολόκληρο τα εύρος της επικράτειας, κατά το ένα τρίτο από την Αττική, κατά το ένα τρίτο από την Στερεά και την Πελοπόννησο, και σε ένα μεγάλο ποσοστό από τη νησιωτική Ελλάδα και ιδιαίτερα από την Κρήτη. Εξ αυτών, οι μη υλοποιημένες μελέτες, συμπεριλαμβανομένων και των συμμετοχών σε διαγωνισμούς, υπερβαίνουν τον αριθμό των πραγματοποιημένων έργων, αποτελώντας σχεδόν τα δύο τρίτα του συνόλου. Από το σύνολο αυτών των μελετών, όλες εκ των οποίων θα παρουσιαστούν στην έκθεση και τον κατάλογο της Biennale, η Κριτική Επιτροπή επέλεξε ομόφωνα 42 ως τις πλέον αξιόλογες.
Η θεματολογία τους αποτελείται κυρίως από εξοχικές, παραθεριστικές κατοικίες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από μία λιτή, αφαιρετική αισθητική, χαρακτηριστική μιας ελληνικής και μεσογειακής τάσης των τελευταίων δεκαετιών, όπως έχει επισημανθεί και σε προγενέστερες Biennale. Λιγοστά πολιτιστικά, επαγγελματικά, εμπορικά, δημόσια και κοινής χρήσης έργα, καθώς και περιορισμένος αριθμός αποκαταστάσεων και επαναχρήσεων, έχουν υποβληθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Το ενδιαφέρον των νέων επικεντρώνεται ακόμα, σε αρκετά μεγάλο βαθμό, σε αστικές αναπλάσεις και τοπιακές μελέτες μέσω διαγωνισμών, που ενίοτε περιλαμβάνουν και κτηριακά συγκροτήματα, δημοτικά ή πολιτιστικά. Αυτές οι προτάσεις, που δυστυχώς δεν έχουν υλοποιηθεί, αποτελούν στην πλειονότητά τους και τις πιο ενδιαφέρουσες φετινές αρχιτεκτονικές προσεγγίσεις.
Θέλω να ευχαριστήσω τα μέλη της Κριτικής Επιτροπής, και διακεκριμένους από το Ε.Ι.Α. αρχιτέκτονες, Αναστάσιο Κωτσιόπουλο, συντονιστή εκ μέρους του ΔΣ, Τάσο Τέλλιο, Μόρφω Παπανικολάου, Κώστα Μωραΐτη και Δημήτρη Θωμόπουλο, για την αξιολόγηση των συμμετοχών με την ενδελεχή μελέτη των ποιοτικών και ποσοτικών χαρακτηριστικών τους.
Θέλω επίσης να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τους συντελεστές αυτής της Biennale, τους αρχιτέκτονες Αλκμήνη Πάκα και Σπύρο Παπαδημητρίου σε συνεργασία με την Θεοδώρα Αλεξανδρή, διευθύντρια του Ινστιτούτου, για την άρτια οργάνωση της εκδήλωσης, την Ιωάννα Κωστίκα για τον ανανεωμένο σχεδιασμό του καταλόγου και τον Χρήστο-Γεώργιο Κρητικό για την επιμέλεια των κειμένων. Ευχαριστίες οφείλονται οπωσδήποτε στους χορηγούς που έκαναν δυνατή την υλοποίηση της Biennale, και που συχνά έχουν σταθεί αρωγοί στις εκδηλώσεις του Ε.Ι.Α.
Καθηγητής, Ηλίας Κωνσταντόπουλος
Πρόεδρος, Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής