REM KOOLHAAS

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής, η Βασιλική Ολλανδική Πρεσβεία στην Αθήνα  και η  Ανώνυμη Εταιρεία Προβολής της Ελληνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς Α.Ε. σας προσκαλούν στη διάλεξη του διεθνούς φήμης Ολλανδού αρχιτέκτονα Rem Koolhaas με θέμα το έργο του που έγινε την Τρίτη 4 Σεπτεμβρίου 2001 και ώρα 20:30 στον υπαίθριο χώρο του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου

Ο Rem Koolhaas γεννήθηκε στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας το 1944. Σπούδασε αρχικά στην ολλανδική ακαδημία κινηματογράφου και έπειτα διετέλεσε δημοσιογράφος για το Haagse Post πριν αρχίσει το 1968 να σπουδάζει αρχιτεκτονική στην Architectural Association στο Λονδίνο, από όπου αποφοίτησε το 1972. Κατόπιν έκανε περαιτέρω σπουδές στο πανεπιστήμιο του Cornell στη Νέα Υόρκη. Το 1975 μαζί με τους αρχιτέκτονες Ηλία Ζέγγελη, Ζωή Ζέγγελη και τη  Μάντλον Φρίσεντορπ ίδρυσαν τους ΟΜΑ (The Office for Metropolitan Architecture). Κάποια από τα πιο εμβληματικά κτίρια τους είναι το Maison à Bordeaux (1998), Kunsthal (1992). Στο συγγραφικό του έργο περιλαμβάνονται το “Delirious New York” (1978) – ένα μανιφέστο για τη Νέα Υόρκη και τον μητροπολιτικό πολιτισμό και το “S,M,L,XL” (1995, με τον Bruce Mau) – ένα εμβληματικό βιβλίο-κολλαζ για την αρχιτεκτονική.  To 2000 κέρδισε το βραβείο Pritzker. 

Απόσπασμα από τη διάλεξη:

Είμαι χαρούμενος που για πρώτη φορά θα δόσω μια διάλεξη στην Ελλάδα. Όπως ξέρετε η επαγγελματική μου ζωή ξεκίνησε με έναν Έλληνα συνεργάτη τον Ηλία Ζέγγελη κι έτσι είχα ένα επίπεδο γνώσης για την κατασκευή και είδος ενδιαφέροντος για τα ζητήματα που σας αφορούν. Βασικά μια διάλεξη όπως αυτή είναι πάντα δύσκολη γιατί απ’την μια πλευρά θέλετε να σας δείξω ένα πράγμα σε βάθος, αλλά απο την άλλη η προσδοκία είναι να δείξω πολλά διαφορετικά πράγματα και γι’αυτό διάλεξα ένα μείγμα το οποίο πιστεύω ότι αντιπροσωπεύει αυτήν την στιγμή, ποιά ήταν η προηγούμενη ενασχόλησή μας. Ίσως το θέμα να σας εκπλήξει, διότι η μεγαλύτερη ενασχόληση της δουλειάς μας στην παρούσα φάση είναι πολιτική με την έννοια ότι τα τελευταία πέντε χρόνια προσπαθούμε να βρούμε έναν τρόπο αναεξαρτησίας απο την οικονομία της αγοράς. Σ’αυτήν την εικόνα μπορειτε να δείτε κάτι που ανακαλύψαμε πρίν δύο χρόνια. Εάν πάρουμε το Γιέν, το Ευρώ και το Δολλάριο θα σχηματιστεί η λέξη YES και αυτό νομίζω ότι αποτελεί ένα ισχυρό σύμβολο για το ποιές είναι οι συνθήκες στην αρχιτεκτονική σήμερα. Δουλεύουμε όλο και περισσότερο σε ιδιωτική κλίμακα και πολύ λιγότερο είμαστε σε θέση να προσδιορίσουμε την αντζέντα στις εργασίες μας. Βέβαίως είναι πάντα πολύ ενδιαφέρον να διεργάζεται κανείς στα πλαίσια αυτού του καθεστώτος YES. Πρίν απο 10-20 χρόνια κάποια πράγματα δεν θα ήταν δυνατόν να γίνουν όσο αναφορά δηλαδή την δημιουργικότητα που υπάρχει πλέον στον ιδιωτικό τομέα. Αλλά βέβαια αυτή η δημιουργικότητα δεν είναι για το καλό του ευρύτερου κοινού και αν αυτό συμβεί είναι απλά σύμπτωση. Μετά από 10 χρόνια έρευνας της δυναμικότητας που προσφέρει αυτό το καθεστώς το YES νομίζω ότι τώρα μπορούμε…Θα προσπαθήσω κάπως να βολευτώ καλύτερα…λέει ο ομιλητής. Νομίζω λοιπόν ότι μπορούμε τώρα να προχωρήσουμε…Νομίζω ότι το μεγαλύτερο βήμα που έκανα ήταν όταν ξεκίνησα να διδάσκω στο Harvard απλά γιατί ήταν ένα πανεπιστήμιο που μου έδωσε την δυνατότητα να γίνω καθηγητής με τον όρο τον οποίο απαίτησα να μην έχω καμία εμπλοκή με το design με μια αποστολή για την έρευνα και για την μελέτη της μεταμόρφωσης των αστικών συνθηκών καθώς και την μετάλλαξη της αρχιτεκτονικής στα πλαίσια του γραφείου μας. Ένα εγχείρημα το οποίο μας επέτρεψε να έχουμε μια ανεξαρτησία με το καθεστώς YES, αλλά και ταυτόχρονα να ερευνήσουμε ποιές είναι οι συνέπειες αυτού του καθεστώτος. Οι πόροι αυτών των ερευνών έφεραν ως αποτέλεσμα δύο βιβλία φέτος τον Οκτώβριο και δύο τον επόμενο χρόνο. Τα πρώτα δύο βιβλία είναι απ’ότι βλέπετε το Harvard Guide to shopping και αναφέρεται στο καπιταλιστικό τέρας το οποίο αντιμετωπίζουμε κατάματα και τα ψώνια, πώς δηλαδή η οικονομία της αγοράς έχει αλλάξει 100% τις πόλεις μας αλλά και τις συνθήκες μέσα στις πόλεις μας αλλά και τις ίδιες τις εμπειρίες που βιώνουμε μέσα στις πόλεις. Και το δεύτερο βιβλίο το οποίο θα δημοσιευτεί φέτος είναι μια έρευνα για την επιτάχυνση της αστικοποίησης και τα αποτελέσματα της οικονομίας-αγοράς στα πλαίσια του οικονομικού συστήματος της Κίνας. Δηλαδή αναφέρεται στην αστικοποίηση στην Κίνα…