Ρένα Σακελλαρίδου – Μόρφω Παπανικολάου

Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής διοργάνωσε ένα νέο κύκλο διαλέξεων Ελλήνων αρχιτεκτόνων με τίτλο «Διαλέξεις ΕΙΑ 2005-2006». Ο κύκλος αυτός είχε ως στόχο τη διεύρυνση της πληροφόρησης γύρω από το έργο των αρχιτεκτόνων, και για τον λόγο αυτό έχουν επιλεγεί σημαντικοί επαγγελματίες οι οποίοι κλήθηκαν να αναπτύξουν τις απόψεις τους γύρω από την ελληνική αρχιτεκτονική και γύρω από το έργο τους.

Η ελληνική αρχιτεκτονική σήμερα συνεχίζει να αποτελεί ζητούμενο. Οι διαδικασίες που σχετίζονται με την άσκηση του επαγγέλματος, η ελλιπής διεξαγωγή των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, η σχέση της αρχιτεκτονικής με τη γενικότερη οικονομική πραγματικότητα του τόπου, ο ρόλος και οι δυνατότητες της κατασκευαστικής τεχνολογίας, η σταδιακή μετατροπή των αρχιτεκτόνων σε εκτελεστές προαποφασισμένων επιλογών των κατασκευαστικών εταιριών, το πρόβλημα των ολυμπιακών έργων, η σχέση της αρχιτεκτονικής με την κοινωνία, ο προβληματικός ρόλος της ελληνικής έντεχνης αρχιτεκτονικής και αστικής παράδοσης, η σχέση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής με την πραγματικότητα των ελληνικών πόλεων, το ζήτημα της αρχιτεκτονικής παιδείας, η σχέση της ελληνικής με τη διεθνή αρχιτεκτονική, η προβληματική στρατηγική προβολής της αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ο ρόλος της κριτικής, αποτελούν θέματα που συχνά δεν υποστηρίζουν αυτή καθαυτή την σχεδιαστική έρευνα και την ανάπτυξη της συνολικής ποιότητας του αρχιτεκτονικού έργου. Η αρχιτεκτονική σήμερα στην Ελλάδα προκαλεί ακόμα ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα, και τα οποία έχουν επιλυθεί όχι μόνο στη Δύση αλλά και σε πολλές χώρες του αυτάρεσκα αποκαλούμενου «τρίτου κόσμου».

Στις απορίες αυτές επεδίωξε να δώσει απάντηση η σειρά των διαλέξεων του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής. Οι αρχιτέκτονες που προσκλήθηκαν και οι οποίοι ανήκουν σε μεγάλο βαθμό στη νεότερη γενιά, επεδίωξαν να αναπτύξουν αφενός θεωρητικές απόψεις γύρω από τα παραπάνω ζητήματα, αλλά και να διατυπώσουν τις αρχές που διέπουν την όποια προσωπική ποιητική στο πλαίσιο του δομημένου περιβάλλοντος.

«Τέσσερα Θέματα σε μία αφήγηση»

ΡΕΝΑ ΣΑΚΕΛΛΑΡΙΔΟΥ

Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από όπου αποφοίτησε το 1979. Έχει κάνει μεταπτυχιακές σπουδές στο University of British Columbia (1979-82) και Ph.D. στην Bartlett School of Architecture and Planning, UCL. (1994).  Είναι Ομότιμη Καθηγήτρια Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού στη Σχολή Αρχιτεκτονικής του ΑΠΘ. Είναι συνιδρύτρια του γραφείου SPARCH Sakellaridou / Papanikolaou Architects.

ΜΟΡΦΩ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1955. Σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής της Βενετίας (I.U.A.V.) από όπου και αποφοίτησε το 1981. Στο ίδιο πανεπιστήμιο έκανε και τη μεταπτυχιακή της έρευνα. Δίδαξε στο IUAV, στο International Workshop IUAV και είναι μέλος του δικτύου IUAV Abroad.  Έχει κάνει διαλέξεις και διδάσκει στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων του ΑΠΘ. Επίσης επιμελήθηκε τον σχεδιασμό εκθέσεων της Συλλογής Κωστάκη σε συνεργασία με το MOMus, στην Ελλάδα και την Ιταλία. Είναι συνιδρύτρια του γραφείου SPARCH Sakellaridou / Papanikolaou Architects.

Έχουν διακριθεί σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς και έχουν συμμετάσχει σε διεθνείς εκθέσεις αρχιτεκτονικής, ενώ έργα τους έχουν παρουσιασθεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και έχουν επανειλημμένα δημοσιευθεί.

Τέσσερα θέματα: «το έδαφος, η μνήμη και το φως», «η αγωνία της μεγάλης κλίμακας», «το πρωταρχικό στερεό, διαβρώσεις του φλοιού και υλικότητα» και «οι ανακλάσεις της εικόνας», οργανώνουν την αρχιτεκτονική αφήγηση. Στην παρουσίαση του έργου του αρχιτεκτονικού γραφείου διερευνήθηκαν νοηματικές και αρχιτεκτονικές συνδέσεις σε μία εξελικτική πορεία που δεν επιθυμεί να είναι γραμμική. Οι έννοιες του αρχιτεκτονικού χώρου και οι μεταμορφώσεις του, και του χρόνου που μεσολαβεί ανάμεσα στα πρώτα σκίτσα και την υλοποίηση του έργου, διαπερνούν και τις τέσσερις θεματικές ενότητες.

Φωτογραφία Ρ.Σακελλαδίδου: Φραντζεσκα Γιαιτζόγλου- Watkinson