Νίκος Κτενάς

Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής διοργάνωσε ένα νέο κύκλο διαλέξεων Ελλήνων αρχιτεκτόνων με τίτλο «Διαλέξεις ΕΙΑ 2005-2006». Ο κύκλος αυτός είχε ως στόχο τη διεύρυνση της πληροφόρησης γύρω από το έργο των αρχιτεκτόνων, και για τον λόγο αυτό έχουν επιλεγεί σημαντικοί επαγγελματίες οι οποίοι κλήθηκαν να αναπτύξουν τις απόψεις τους γύρω από την ελληνική αρχιτεκτονική και γύρω από το έργο τους.

Η ελληνική αρχιτεκτονική σήμερα συνεχίζει να αποτελεί ζητούμενο. Οι διαδικασίες που σχετίζονται με την άσκηση του επαγγέλματος, η ελλιπής διεξαγωγή των αρχιτεκτονικών διαγωνισμών, η σχέση της αρχιτεκτονικής με τη γενικότερη οικονομική πραγματικότητα του τόπου, ο ρόλος και οι δυνατότητες της κατασκευαστικής τεχνολογίας, η σταδιακή μετατροπή των αρχιτεκτόνων σε εκτελεστές προαποφασισμένων επιλογών των κατασκευαστικών εταιριών, το πρόβλημα των ολυμπιακών έργων, η σχέση της αρχιτεκτονικής με την κοινωνία, ο προβληματικός ρόλος της ελληνικής έντεχνης αρχιτεκτονικής και αστικής παράδοσης, η σχέση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής με την πραγματικότητα των ελληνικών πόλεων, το ζήτημα της αρχιτεκτονικής παιδείας, η σχέση της ελληνικής με τη διεθνή αρχιτεκτονική, η προβληματική στρατηγική προβολής της αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, ο ρόλος της κριτικής, αποτελούν θέματα που συχνά δεν υποστηρίζουν αυτή καθαυτή την σχεδιαστική έρευνα και την ανάπτυξη της συνολικής ποιότητας του αρχιτεκτονικού έργου. Η αρχιτεκτονική σήμερα στην Ελλάδα προκαλεί ακόμα ερωτήματα που παραμένουν αναπάντητα, και τα οποία έχουν επιλυθεί όχι μόνο στη Δύση αλλά και σε πολλές χώρες του αυτάρεσκα αποκαλούμενου «τρίτου κόσμου».

Στις απορίες αυτές επεδίωξε να δώσει απάντηση η σειρά των διαλέξεων του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής. Οι αρχιτέκτονες που προσκλήθηκαν και οι οποίοι ανήκουν σε μεγάλο βαθμό στη νεότερη γενιά, επεδίωξαν να αναπτύξουν αφενός θεωρητικές απόψεις γύρω από τα παραπάνω ζητήματα, αλλά και να διατυπώσουν τις αρχές που διέπουν την όποια προσωπική ποιητική στο πλαίσιο του δομημένου περιβάλλοντος.

«Πέρα από το κτίριο, η αρχιτεκτονική είναι…»

ΝΙΚΟΣ ΚΤΕΝΑΣ

Γεννήθηκε στον Πειραιά το 1960 και σπούδασε στην Cooper Union, NY και στο Cornell University, NY το 1983. Δίδαξε στην Ecole Polytechnique Federale de Lausanne-EPFL με τον Luigi Snozzi από το 1985μέχρι το 1993. Έχει λάβει διάφορα Bραβεία σε Ευρωπαϊκούς Aρχιτεκτονικούς Διαγωνισμούς. Συμμετείχε στην έκθεση Landscapes of Modernisation – Greek Architecture in the 60s and 90s στο Pότερνταμ της Oλλανδίας και στην 7η Mπιενάλε Aρχιτεκτονικής της Bενετίας το 2000 με μόνιμο έκθεμα στο Eλληνικό Περίπτερο. Διατηρούσε γραφείο στο Λουγκάνο της Eλβετίας από το 1987 και στην Aθήνα από το 1993.

Βασική αρχή της αρχιτεκτονικής ιστορικά, είναι η διερεύνηση της σχέσης μεταξύ ανθρώπου και φύσης.  Όχι μόνο η σχέση εσωτερικού και εξωτερικού χώρου η οποία θεωρείται αυτονόητη στην δουλεία μας, αλλά η διαλεκτική σχέση μεταξύ δομής και φύσης, δηλαδή, η αναπόφευκτη ουσιαστική μεταποίηση που επιφέρει η αρχιτεκτονική σε κάθε τόπο επέμβασης, αστικό ή μη.  Όπως άλλωστε, θα μπορούσαμε να υποστηρίξουμε ότι ο τρόπος και η θέση επέμβασης είναι η πρώτη πράξη στο αρχιτεκτονικό έργο.