Ιστορία, Θεωρία, Αρχιτεκτονική

Το ελληνικό Ινστιτούτο αρχιτεκτονικής σας προσκαλεί στη πέμπτη από τη σειρά μηνιαίων εκδηλώσεων της περιόδου 1999-2000.

Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής καθιέρωσε μια σειρά μηνιαίων διαλέξεων – εκδηλώσεων ποικίλης μορφής που φιλοξενήθηκαν στο Αμφιθέατρο του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθήνας. Το αντικείμενο των εκδηλώσεων αυτών αφορούσε την επικαιρότητα, με την ευρύτερη έννοια, της αρχιτεκτονικής και των σύγχρονων πραγματοποιήσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά ασχολήθηκε και με ζητήματα ιστορίας και θεωρίας της αρχιτεκτονικής.

Ο Σάββας Κονταράτος, ο Γιάννης Πεπονής και ο Δημήτρης Φιλιππίδης συζήτησαν με τον Παναγιώτη Τουρνικιώτη με αφορμή την έκδοση του βιβλίου “The Historiography of Modern Architecture”

Τώρα που τέλειωσε ο 20ος αιώνας, με τι μάτια θα κοιτάζουμε το παρελθόν και ποιες θα είναι οι σκέψεις που θα κατοικούνε στο μυαλό μας όταν θα «κάνουμε» αρχιτεκτονική;
Θα θυμάστε βεβαίως τη φανατική απόρριψη της ιστορίας από τους περισσότερους Μοντέρνους του μεσοπολέμου και την παθιασμένη «επιστροφή του παρελθόντος» στα σχεδιαστήρια των Μεταμοντέρνων. Θα θυμάστε ακόμα και τις «θεωρίες» που ήρθαν με τυμπανοκρουσίες και έφυγαν νύχτα. Όλα αυτά, βεβαίως, «θα τα γράψει η ιστορία». Για ποιον γράφεται, όμως, η ιστορία; Για το παρελθόν ή για το μέλλον της αρχιτεκτονικής: Ο Παναγιώτης Τουρνικιώτης επιμένει, στην Ιστοριογραφία της Μοντέρνας Αρχιτεκτονικής, πως η ματιά του ιστορικού δεν είναι «αθώα». Πέρα και πάνω από τις καλύτερες προθέσεις του, ο επιστήμονας αυτός είναι ο φορέας μιας εποχής και τα γραφτά του είναι αποτέλεσμα μιας θεωρίας της αρχιτεκτονικής. Εκείνο που εμφανίζεται ως ιστορία – στην ουσία μας λέει – είναι στην πραγματικότητα μια θεωρία που λειτουργεί σαν μανιφέστο. Έχει, όμως, δίκιο ο Π. Τουρνικιώτης όταν αποδίδει σε φωτογραφίες και σε κείμενα τη δύναμη να αλλάζουν την πορεία της αρχιτεκτονικής; Ή, όταν ισχυρίζεται πως η ιστορία είναι γραμμένη ανάποδα, έχοντας για αφετηρία της το παρόν και προβάλλοντας τις αντιλήψεις του στο παρελθόν; Μήπως είναι ακόμα «επικίνδυνες» οι σχέσεις της αρχιτεκτονικής με τη θεωρία και την ιστορία;