Τα αρχιτεκτονικά έργα που σχεδιάζονται και υλοποιούνται γύρω μας, αφενός συμμετέχουν στη διαμόρφωση του πολιτισμού μας και αφετέρου καθορίζουν τις συνθήκες και την ποιότητα της υλικής διαβίωσής μας. Τούτο όμως σπάνια προκαλεί το ενεργό ενδιαφέρον και την προγραμματισμένη και μακρόπνοη επέμβαση της πολιτείας. Αντίστοιχα τα συλλογικά όργανα που εκφράζουν τις προσδοκίες και τα οράματα των αρχιτεκτόνων δεν αναπτύσσουν συστηματικές δραστηριότητες που να διακρίνονται για την ευρύτητα και την αποτελεσματικότητα των θεωρήσεών τους.
Η δυνατότητα βελτίωσης της πορείας της αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα συνδέεται άμεσα με την ευρύτερη δημοσιοποίηση του περιεχομένου της, με τη συλλογική ευαισθητοποίηση όσον αφορά τους στόχους και τις επιδιώξεις της.
Η επαναφορά της αρχιτεκτονικής στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, φιλοδοξία που γνώρισε καλύτερα αποτελέσματα σε άλλες δεκαετίες του αιώνα μας, μπορεί να δημιουργήσει όχι μόνο καλύτερες προϋποθέσεις προβολής των επιτευγμάτων της, αλλά και να διαμορφώσει συνθήκες πιο εύστοχης παρέμβασης στην ίδια τη διαδικασία παραγωγής της. Βασική αρχή για τη βελτίωση αυτή είναι η καλλιέργεια και η ανάπτυξη ενός ευρύτερου κριτικού διαλόγου, η ανάπτυξη μιας αρχιτεκτονικής παιδείας.
Το ζωηρό ενδιαφέρον για την αρχιτεκτονική, όχι μόνο από τους αρχιτέκτονες, αλλά και από μια μεγάλη μερίδα του ευρύτερου κοινού, έχει ήδη αποδειχτεί από την αθρόα συμμετοχή στις σποραδικές εκδηλώσεις που κατά καιρούς οργανώνονται στον τόπο μας με αντικείμενο το αρχιτεκτονικό έργο. Το γεγονός αυτό αποδεικνύει την ευαισθησία και ταυτόχρονα την ανησυχία του κοινού για την τύχη του χώρου που είναι ο κοινός μας τόπος. Η επιδίωξη βελτίωσης των συνθηκών παραγωγής της αρχιτεκτονικής, η ανάγκη διάδοσης και προβολής της, καθώς και η επισήμανση των στόχων που παραμένουν απραγματοποίητοι αποτελούν σκοπούς του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής που ιδρύθηκε με πρωτοβουλία των συνεργατών των Αρχιτεκτονικών Θεμάτων.
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής επιδιώκει την ανάπτυξη της αρχιτεκτονικής στη χώρα μας, με τη δραστηριοποίηση σε όλους τους τομείς που μπορούν να προσελκύσουν το ενδιαφέρον του κοινού και να προωθήσουν την υπόθεση της αρχιτεκτονικής δημιουργίας στην Ελλάδα. Τέτοιες δραστηριότητες είναι η συστηματική οργάνωση εκθέσεων θεματικών, ιστορικών ή μονογραφικών για το έργο Ελλήνων αρχιτεκτόνων στην Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και η μεταφορά στη χώρα μας ξένων ανάλογων εκθέσεων συνδυασμένων με κύκλους διαλέξεων και συνεδρίων, η προώθηση νέων εκδόσεων και δημοσιεύσεων και η προβολή της πρωτογενούς έρευνας για την αρχιτεκτονική, η θέσπιση βραβείων, η προκήρυξη διαγωνισμών, η οργάνωση σεμιναρίων, με τελικό σκοπό την καλλιέργεια μιας ευρύτερης κριτικής συνείδησης και ευαισθητοποίησης σχετικά με τη σκοπιμότητα, το περιεχόμενο και τις προτάσεις της αρχιτεκτονικής.
Το Ινστιτούτο ενδιαφέρεται επίσης για τη βελτίωση του θεσμικού πλαισίου παραγωγής, για την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και τη σχέση του με τις νέες κατασκευές, καθώς επίσης και για τη διάσωση της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, παλαιότερης και σύγχρονης, που ενώ συμβάλλει στη διαμόρφωση της συνολικής εικόνας του πολιτισμού μας, αντιμετωπίζεται συχνά με βαρβαρότητα.
Το Ινστιτούτο είναι ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός, αυτοδιοικούμενος, με πόρους από τις συνδρομές των μελών του, ενισχύσεις από το κράτος, την Ευρωπαϊκή Ένωση, οργανισμούς και ιδρύματα, χορηγίες και δωρεές.