Claudio Conenna & Ελένη Αμερικάνου, Πάνος Εξαρχόπουλος
30.01.2024, ώρα 19:00
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής πραγματοποίησε την Τρίτη 30 Ιανουαρίου και ώρα 19:00, στο Μουσείο Μπενάκη της οδού Πειραιώς, τη δεύτερη εκδήλωση του 20ου κύκλου διαλέξεων Ελλήνων Αρχιτεκτόνων με τίτλο “διαλέξεις & διάλογοι”.
Οι διαλέξεις Ελλήνων Αρχιτεκτόνων αποτελούν ιστορικά εμβληματικό θεσμό του ΕΙΑ καθώς, την τελευταία εικοσαετία, έχουν προσκληθεί και παρουσιάσει το έργο τους σημαντικοί δημιουργοί. Η παρουσίαση των ποικίλων εκφάνσεων του αρχιτεκτονικού έργου, αλλά και η κριτική τους αποτέλεσαν διαχρονικά χαρακτηριστικά αυτής της πρωτοβουλίας. Η παράλληλη παρουσίαση του έργου δύο αρχιτεκτονικών γραφείων και, στη συνέχεια, ο διάλογος μεταξύ τους αλλά και με το κοινό, θεωρούμε ότι μπορεί να δώσει την αφορμή για δημόσια συζήτηση για την αρχιτεκτονική και τη σχέση της με τους θεσμούς και τις διαδικασίες παραγωγής και κρίσης της, αλλά και τις πολλαπλές εκδοχές της τόσο στον ιδιωτικό όσο και τον δημόσιο χώρο.
Τον γενικό συντονισμό των διαλέξεων εκ μέρους του ΔΣ του ΕΙΑ έχουν οι Αναστάσιος Κωτσιόπουλος (Αρχιτέκτων, ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ), Διονύσης Σοτοβίκης (Αρχιτέκτων) και Σοφία Τσιράκη (Αρχιτέκτων, Καθηγήτρια ΕΜΠ).
Στη δεύτερη διάλεξη του κύκλου συμμετείχαν οι:
CLAUDIO CONENNA: NOWHERE / NOW-HERE
Τα projects της διάλεξης αυτής, υπό τον τίτλο NOWHERE / NOW-HERE, εξηγούν μέσα από τέσσερα θέματα μια φιλοσοφία σχεδιασμού, έναν τρόπο δουλειάς και την λογική που ακολουθώ απέναντι στην διαδικασία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης.
Το «NOWHERE» σημαίνει ότι αυτά τα έργα δεν υπάρχουν πουθενά διότι δεν είναι κατασκευασμένα και το «NOW-HERE» εκφράζει ότι εμφανίζονται στο φως σήμερα εδώ.
Τα τέσσερα θέματα: 1/ Οι γραμμές της φύσης, 2/ Οι μορφές του χρόνου, 3/ Η Στέγη-Τοπίο (Roof-Scape), 4/ Η Εσωτερική και Εξωτερική έκρηξη, φανερώνουν «Μια αναζήτηση ανάμεσα στις γραμμές» καθώς και μια προσωπική αντίληψη περί της Αρχιτεκτονικής, η οποία αναδύεται και συντονίζεται τόσο με την ανθρώπινη καθημερινότητα όσο και με τις πνευματικές πτυχές της τέχνης.
Αντιλαμβάνομαι την Αρχιτεκτονική ως μια καλλιεργημένη και ταυτόχρονα ταπεινή πράξη που αναζητάει συνεχώς το ουσιαστικό για να συμβάλλει στην κουλτούρα του κάθε τόπου.
Κάθε φορά, πρωταρχική ιδέα για τις λύσεις, αποτελεί η ανίχνευση μιας λιτής αλλά δυναμικής συνθετικής χειρονομίας που ακολουθεί τις κατευθυντήριες γραμμές του τόπου. Χαράξεις ή πινελιές που συνδιαλέγονται με το τοπίο –φυσικό, πολιτισμικό, βιωματικό. Μνήμες, Όνειρα, Εξωτερικές Αναφορές, συνδυάζονται και διαπλέκονται προσανατολίζοντας τη σύνθεση προς μια διαλογική απάντηση στο περιβάλλον. Πρόκειται για ίχνη στον λαβυρινθικό δρόμο της σύνθεσης, που πάντοτε από το περιβάλλον εφορμούν, είτε το φυσικό, το αστικό ή το πολιτισμικό, για να εναρμονιστούν με τον παλμό του τόπου.
Τα projects αυτά επιχειρούν με τη δική τους γλώσσα να πλησιάσουν την κορυφαία χάρη της ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΉΣ: Τη Συγκίνηση…!!!
ΕΛΕΝΗ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΥ – ΠΑΝΟΣ ΕΞΑΡΧΟΠΟΥΛΟΣ: ΕΡΓΑ ΚΑΙ “ΠΑΡΕΡΓΑ”
Καταγράφοντας τις πρώτες αρχιτεκτονικές προσλαμβάνουσες και επιρροές, θα παρουσιάσουμε έργα μας, εστιάζοντας: στην ευδιάκριτη συνθετική δομή, την προσφυγή στην καθαρή γεωμετρία, τον σεβασμό της ανθρώπινης κλίμακας και του περιβάλλοντος, τη μέριμνα για την ισόγεια ζώνη, τη «διπλή» ή «σκαμμένη» όψη, το άνω τελείωμα του κτιρίου, την υπαινικτική παρουσία του φέροντα οργανισμού, τη στερεομετρική ποικιλία, τα μορφολογικά «επεισόδια», το χρώμα κ.ά. Μέσα από μια επιλεκτική «περιήγηση», πιστεύουμε ότι θα διαφανεί η πίστη μας στην «κατ’ οικονομίαν» πραγμάτωση του αρχιτεκτονικού έργου και τον Μοντερνισμό, ενώ η επιμονή στη χρήση των παραδοσιακών μέσων αναπαράστασης συμβάλλει, με τη σειρά της, στην εμπρόθετη αυτοσυγκράτησή μας απέναντι σε υπερβολές.
Επιπλέον, η αναφορά στα «Φανταστικά Τετράδια» του Πάνου Εξαρχόπουλου φανερώνει την επιθυμία τής αδιάκοπης ανίχνευσης αρχιτεκτονικών ιδεών, ιδιαίτερα σε περιόδους επαγγελματικής λειψυδρίας.
Ενασχολήσεις, όπως η έρευνα για την ελληνική μοντέρνα αρχιτεκτονική των δεκαετιών ’30, ’60 και ’70, για τη σχέση αρχιτεκτονικής και τέχνης, καθώς και η ζωγραφική, η φωτογραφία κ.ά., συμπληρώνουν το πεδίο της αρχιτεκτονικής εφαρμογής. Αποτελούν τα «Πάρεργα» του τίτλου – χωρίς, ωστόσο, να στερούνται βάρους και σημασίας, όπως ο ορισμός της λέξης δηλώνει.
Η ακαδημαϊκή διδασκαλία της αρχιτεκτονικής σύνθεσης, προφανώς δεν εντάσσεται στα παραπάνω, ωστόσο, βρίσκεται σε αλληλεπίδραση τόσο με τα Έργα όσο και με τα «Πάρεργα».
Περισσότερες πληροφορίες www.eia.gr
#eialectures20
Ο Claudio Conenna, ιταλικής καταγωγής, γεννήθηκε στην Αργεντινή το 1959. Σπούδασε στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Λα Πλάτα/ Αργεντινής απ’όπου και έλαβε το Δίπλωμα του Αρχιτέκτονα το 1984. Το 1999 απέκτησε τον τίτλο του Διδάκτορα Αρχιτεκτονικής από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Είναι καθηγητής Αρχιτεκτονικού Σχεδιασμού και Θεωρίας της Αρχιτεκτονικής στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΑΠΘ.
Πάνω από 60 άρθρα του έχουν δημοσιευθεί σε διεθνή περιοδικά και σε συλλογικούς τόμους –στο Μεξικό, Ισημερινό, Κολομβία, Αργεντινή, Βραζιλία, Χιλή, Ελλάδα, Ισπανία, Ελβετία, Φινλανδία. Έχει συγγράψει, επίσης, δέκα βιβλία. Τα άρθρα και τα βιβλία του σχετίζονται με μονογραφικά θέματα της μοντέρνας και σύγχρονης αρχιτεκτονικής ή αρχιτεκτόνων του μοντερνισμού και σύγχρονων αρχιτεκτόνων της Λατινικής Αμερικής και της Ευρώπης. Όσον αφορά στην αρχιτεκτονική πράξη έχει εκπονήσει πάνω από 80 μελέτες αρχιτεκτονικού και αστικού σχεδιασμού σε διαφορετικές κλίμακες στο πλαίσιο ιδιωτικών / δημοσίων αναθέσεων και αρχιτεκτονικών διαγωνισμών. Μερικές από αυτές έχουν βραβευτεί και έχουν εκτεθεί κυρίως σε αρχιτεκτονικές εκθέσεις του εξωτερικού.
Η Ελένη Αμερικάνου γεννήθηκε το 1960 στη Λαμία. Είναι Αρχιτέκτων Μηχανικός ΕΜΠ (1985) και Δρ. Μηχανικός ΕΜΠ (1997), με θέμα διδακτορικής διατριβής: «Η αναπαράσταση στην αρχιτεκτονική. Φυσιογνωμία και λειτουργία των μέσων αναπαράστασης στην αρχιτεκτονική». Από το 1987, διατηρεί γραφείο αρχιτεκτονικών μελετών από κοινού με τον Πάνο Εξαρχόπουλο, με κύρια δραστηριότητα μελέτες ιδιωτικών και δημόσιων κτιριακών έργων και διαμορφώσεις εσωτερικών χώρων καθώς και συμμετοχή σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς. Έχει διακριθεί με 1 Α΄ Bραβείο, 4 Β΄ Bραβεία (μεταξύ των οποίων το Β΄ Βραβείο στον διεθνή αρχιτεκτονικό διαγωνισμό για το Νέο Μουσείο Ακρόπολης), 1 Δ΄ Bραβείο και 1 Εξαγορά. Το αρχιτεκτονικό της έργο έχει δημοσιευθεί σε ελληνικές και διεθνείς εκδόσεις και έχει παρουσιαστεί σε εκθέσεις. Από το 1999, διδάσκει Αρχιτεκτονική Σύνθεση στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΔΠΘ στην Ξάνθη, όπου σήμερα είναι Καθηγήτρια. Έχει συμμετάσχει ως προσκεκλημένη καθηγήτρια στο Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΕΜΠ. Η ερευνητική της δραστηριότητα αφορά στα εξής πεδία: διδακτική τής αρχιτεκτονικής σύνθεσης, μέσα αναπαράστασης, γεωμετρία και θεωρίες για τον χώρο, τέχνη και αρχιτεκτονική, μοντέρνα ελληνική αρχιτεκτονική των δεκαετιών ’30, ’60, ’70. Είναι επιστημονικός υπεύθυνος ερευνητικών προγραμμάτων του Τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών ΔΠΘ, έχει δημοσιεύσει άρθρα σε βιβλία και επιστημονικά περιοδικά και έχει συμμετάσχει με ανακοινώσεις σε συνέδρια και ημερίδες. Είναι μέλος του ΤΕΕ, του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ, του Διεθνούς και Ελληνικού DOCOMOMO, του Ελληνικού Τμήματος του Διεθνούς Συμβουλίου Μουσείων / ICOM, της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής Εταιρείας, της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού και της Συντακτικής Επιτροπής του ηλεκτρονικού αρχιτεκτονικού περιοδικού Αrchetype.
Ο Πάνος Εξαρχόπουλος γεννήθηκε το 1961 στην Αθήνα, από γονείς ζωγράφους-χαράκτες. Αποφοίτησε το 1986 από το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ. Από το 1987, διατηρεί αρχιτεκτονικό γραφείο μελετών στην Αθήνα από κοινού με την Ελένη Αμερικάνου, με κύρια δραστηριότητα μελέτες ιδιωτικών και δημόσιων κτιριακών έργων και διαμορφώσεις εσωτερικών χώρων καθώς και συμμετοχή σε αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς, σε πολλούς από τους οποίους έχει διακριθεί (3 Β΄ Βραβεία και 1 Δ΄). Το αρχιτεκτονικό του έργο έχει δημοσιευτεί σε βιβλία και περιοδικά και έχει παρουσιαστεί σε εκθέσεις. Από το 1999 έως σήμερα, διδάσκει Αρχιτεκτονική Σύνθεση στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του ΔΠΘ στην Ξάνθη, όπου σήμερα είναι Επίκουρος Καθηγητής. To κύριο ερευνητικό του ενδιαφέρον εστιάζεται στη μελέτη, καταγραφή και τεκμηρίωση της μοντέρνας ελληνικής αρχιτεκτονικής του μεσοπολέμου και των δεκαετιών ’60 και ’70. Καρπός αυτής της –συνεχιζόμενης– δραστηριότητας είναι η συγκρότηση ενός εκτεταμένου και συστηματοποιημένου φωτογραφικού αρχείου, συμπληρωμένου με στοιχεία τεκμηρίωσης των κτιρίων, βιβλιογραφικές αναφορές κ.λπ. Επιστημονικά άρθρα και κείμενά του έχουν δημοσιευτεί σε βιβλία, ειδικά περιοδικά (έντυπα και ηλεκτρονικά) και τον ημερήσιο τύπο. Εκ παραλλήλου, έχει συμμετάσχει με ανακοινώσεις σε συνέδρια, επιστημονικές συναντήσεις κ.λπ. Ανάμεσα στις άλλες ενασχολήσεις του ιδιαίτερο ρόλο κατέχουν η ζωγραφική, η φωτογραφία, οι γραφιστικές εφαρμογές, η επιμέλεια βιβλίων καθώς και η ιδιοκατασκευή στοιχείων διαμόρφωσης εσωτερικών χώρων, για προσωπική χρήση. Είναι μέλος του ΤΕΕ, του ΣΑΔΑΣ-ΠΕΑ, του Διεθνούς και Ελληνικού DOCOMOMO, της Ελληνικής Εταιρείας Περιβάλλοντος και Πολιτισμού, της Ελληνικής Αρχιτεκτονικής Εταιρείας και της Συντακτικής Επιτροπής του ηλεκτρονικού αρχιτεκτονικού περιοδικού Αrchetype.
Φωτογραφίες: © ΕΙΑ/Στέλιος Νίκας